Και γύρω μου βουνά
Η διαδρομή έχει συνολικό μήκος 226 χιλιόμετρα και διαρκεί περίπου 4 ώρες με αυτοκίνητο ή μοτοσικλέτα, χωρίς στάσεις. Ο επισκέπτης μπορεί να διανύσει μέρος της ή να τη διακόψει και να την συνεχίσει άλλη ημέρα. Η διαδρομή προτείνεται για όλο τον χρόνο και απευθύνεται σε επισκέπτες που ενδιαφέρονται για τη τοπική κουζίνα και γαστρονομία, τον τοπικό πολιτισμό, το φυσικό περιβάλλον και δραστηριότητες στην ύπαιθρο όπως: πεζοπορία, ορειβασία, ποδηλασία, περιπλάνηση και παρατήρηση.
Στα Γρεβενά μέσα σε περίπου 4 ώρες ξετυλίγεται ένα ορεινό οδοιπορικό που η κάθε στροφή ή στάση μοιάζει με σελίδα του βιβλίου της γης, που γράφηκε πριν εκατομμύρια χρόνια και τυπώθηκε στο Γεωπάρκο UNESCO Γρεβενών-Κοζάνης. Αξίζει να το περπατήσετε και να θαυμάσετε από κοντά το μεγαλείο και τη ομορφιά της φύσης και του χρόνου.
Στο Μικρόβαλτο, τα Μπουχάρια και τα Νοχτάρια μοιάζουν με πέτρινα γλυπτά, παράξενα δημιουργήματα της αιώνιας πάλης των δυνάμεων που γέννησαν τη γη. Η Δεσκάτη με το όρος Βουνάσα μιλούν για τον ωκεανό της Τηθύος, της μητέρας των νερών, ενώ στην Παλιουριά τα πολύχρωμα πετρώματα του «ουράνιου τόξου» μοιάζουν με παλέτα πολλών χιλιάδων ετών. Στον Βενέτικο ποταμό, τα γεφύρια του Σπανού και του Αζίζ Αγά ορθώνονται περήφανα και στο Ελευθεροχώρι οι χώροι αναψυχής χαρίζουν στιγμές δροσιάς και ξεγνασιάς δίπλα στις όχθες του Αλιάκμονα. Στο Μικρολίβαδο, η Τρυπημένη Πέτρα «ελέγχει» την είσοδο για τη Βάλια Κάλντα, ενώ στη Μηλιά και στο Μουσείο της, οι μεγαλύτεροι σε μήκος χαυλιόδοντες μαμούθ, θυμίζουν μια εποχή που χάνεται στην απαρχή του χρόνου. Η διαδρομή κλείνει στο Τσοτύλι, όμορφη κωμόπολη, πύλη-πέρασμα για τα γραφικά μαστοροχώρια του Βοΐου από όπου οι γλύπτες – πελεκάνοι της πέτρας – έχτισαν με ασύληπτη μαεστρία τα μονότοξα και πολύτοξα γεφύρια της Πίνδου που θαυμάζουμε μέχρι σήμερα.
Κι αν τα τοπία αφηγούνται προαιώνιες ιστορίες, οι γεύσεις μιλούν την τίμια και αληθινή γλώσσα του τόπου. Αναζητήστε στις τοπικές ταβέρνες τηγανιές με χοιρινό ή αγριογούρουνο και πράσο, λαγό και μπάτζο που βυθίζονται σε κουρκούτι και πίτες με κρεμμύδι, τσουκνίδα, τραχανά ή τυρί που μοσχοβολούν στο τραπέζι. Τα σαλιάρια, ζυμωτό γλυκό γεμιστό με καρύδια και μπαχαρικά, και τα σουτζούκια με μούστο και καρύδια φέρνουν στη μνήμη χρώματα του φθινοπώρου.
Το Ανεβατό τυρί Γρεβενών στέκεται επάξια δίπλα στη φέτα, το κασέρι, το μανούρι, τον μπάτζο και την κεφαλογραβιέρα, ενώ τα τοπικά κρασιά συνοδεύουν κάθε γεύση. Άγρια μανιτάρια, τσάι του βουνού και φλαμούρι από τη Βουνάσα, τραχανάς, τυρί ούρδα και ντόπιο κυνήγι ολοκληρώνουν το τοπικό γαστρονομικό μωσαϊκό.
Στη διαδρομή αυτή το τοπίο θα σας αποζημιώσει και όταν καθίσετε στο τραπέζι, μιας τοπικής ταβέρνας, η γεύση και η απόλαυση θα γίνει ένα με τον τόπο: μοναδική, αυθεντική και ανεπιτήδευτη. Το ίδιο και η φιλοξενία των ανθρώπων, επιλέξτε να μείνετε σε κάποιον ξενώνα ή ξενοδοχείο π.χ. της Δεσκάτης, του Μικρολίβαδου, του Τσοτυλίου ή της πόλης των Γρεβενών και θα θέλετε να ξανάρθετε.
Προϊόντα διαδρομής
Προϊόντα ΠΟΠ: τυρί Ανεβατό Γρεβενών, τυρί Μπάτζος, τυρί Φέτα, τυρί Κασέρι, τυρί Μανούρι, Κεφαλογραβιέρα Δυτικής Μακεδονίας
Προϊόντα ΠΓΕ: Οίνος Γρεβενών, Οίνος Μακεδονίας
Ιδιαίτερα προϊόντα: Τσάι του βουνού, Φλαμούρι Βουνάσας, Άγρια μανιτάρια, Τραχανάς, τυρί Ούρδα, Κυνήγι, Πράσα
Εδέσματα διαδρομής
Αγριογούρουνο με πράσο: Πιάτο με γεύση που ξεχειλίζει από αρώματα του βουνού, ιδανικό για τους λάτρεις των έντονων γεύσεων. Το κρέας μαρινάρεται σε κόκκινο κρασί με κρεμμύδι, σοτάρεται με πράσα και καρυκεύεται με μπούκοβο και καυτερό πιπέρι, αποκτώντας βαθύ άρωμα και πλούσια γεύση. Σιγομαγειρεύεται ώσπου να γίνει τρυφερό και να δέσει η σάλτσα του. Σερβίρεται με τραγανό ψωμί και Γρεβενιώτικο κρασί.
Πρασοτηγανιά: Πικάντικος μεζές με πράσα, μπούκοβο και χοιρινό, ιδανικός για κόκκινο κρασί και καλή παρέα τις κρύες νύχτες του χειμώνα. Το κρέας μαρινάρεται με μπαχαρικά, πασπαλίζεται με αλεύρι και σοτάρεται μέχρι να ροδίσει, ενώ ακολουθούν κρεμμύδι, σκόρδο, πράσα, καυτερή πιπεριά και μέλι που χαρίζουν στο πιάτο μια γλυκόξινη γεύση. Σβήνεται με κρασί και αφήνεται να μελώσει στο τηγάνι, δημιουργώντας πιάτο ποίημα.
Σαλιάρια: Αρωματικά και τραγανά γλυκά ιδανικά για κέρασμα σε γιορτές. Η ζύμη τους πλάθεται με λάδι, κασταλιά (σταχτόνερο), τσίπουρο και βανίλια, ώστε να παραμείνει αφράτη και ελαφριά. Γεμίζονται με καρύδια αρωματισμένα με κανέλα και γαρίφαλο, σε σχήμα μισοφέγγαρου και ψήνονται ώσπου να ροδίσουν. Στο τέλος βουτιούνται σε ελαφρύ σιρόπι και πασπαλίζονται με ζάχαρη άχνη και βανίλια, αποκτώντας λευκή και χιονισμένη όψη, με υπέροχο άρωμα και γεύση.