Και γύρω μου χωριά

Η διαδρομή έχει συνολικό μήκος 124 χιλιόμετρα και διαρκεί περίπου 3 ώρες με αυτοκίνητο ή μοτοσικλέτα, χωρίς στάσεις. Ο επισκέπτης μπορεί να διανύσει μέρος της ή να τη διακόψει και να την συνεχίσει άλλη ημέρα. Η διαδρομή προτείνεται για όλο τον χρόνο και απευθύνεται σε επισκέπτες που ενδιαφέρονται για τη τοπική κουζίνα και γαστρονομία, τον τοπικό πολιτισμό, το φυσικό περιβάλλον και δραστηριότητες όπως: πεζοπορία, ορειβασία, ποδηλασία, περιπέτειες και αγώνες στο χιόνι.

Μια μοναδική διαδρομή περίπου 3,5 ωρών στα ορεινά των Γρεβενών, όπου το τοπίο, μοιάζει με πίνακα ζωγραφικής με πολλά χρώματα: χιονισμένα έλατα τον χειμώνα, ανθισμένες πλαγιές την άνοιξη, βαθύσκιωτα χωριά το καλοκαίρι, χρυσοκόκκινα δέντρα το φθινόπωρο. Από την πόλη των Γρεβενών ως την αλπική Σαμαρίνα, ο δρόμος ακροβατεί στα όρια του Γεωπάρκου UNESCO Γρεβενών-Κοζάνης και του Εθνικού Δρυμού Πίνδου σε τοπία όπου η φύση αποκαλύπτει το πιο εντυπωσιακό της πρόσωπο.

Ο Ζιάκας, στους πρόποδες του Όρλιακα, θυμίζει τον θρυλικό ήρωα που φέρει το όνομά του και καμαρώνει για το δίτοξο πέτρινο γεφύρι του. Στο Σπήλαιο, τα γεφύρια της Πορτίτσας, της Λιάτισσας και του Κατσογιάννη μοιάζουν σαν ανοικτές αγκαλιές μέσα σε χαράδρες και σε ποτάμια και υπογράφοντας τον μόχθο, την τέχνη και τη μαστοριά των ανθρώπων του χθες. Το Περιβόλι δείχνει τον δρόμο για την καρδιά της Βάλια Κάλντα, εκεί όπου το Αρκουδόρεμα κυλά μέσα σε πυκνά δάση κωνοφόρων σε μια πεζοπορική διαδρομή που όμοιά της δεν υπάρχει. Η Αβδέλλα μας θυμίζει τους πρωτοπόρους κινηματογραφιστές αδελφούς Μανάκη, ενώ στον Λάβδα, αξίζει να δείτε το μουσείο αφιερωμένο στη μεγάλη γαστρονομική ιστορία των μανιταριών.

Η πορεία συνεχίζεται προς Σμίξη και Βασιλίτσα, όπου η απαράμιλλη ομορφιά αγγίζει και το Χιονοδρομικό Κέντρο που κρατά χιόνι σχεδόν μέχρι τα τέλη της άνοιξης. Το Μεσολούρι περιβάλλεται από καταρράκτες, νερόμυλους και ήπια μονοπάτια, ενώ το Δοτσικό έχει για στολίδι του ένα μοναδικό πέτρινο γεφύρι. Η διαδρομή τερματίζει στην αρχοντική Σαμαρίνα, το ψηλότερο χωριό της Ελλάδας και ίσως των Βαλκανίων, με την Εκκλησία της Μεγάλης Παναγιάς και το πεύκο που έχει φυτρώσει στο ιερό της.

Η γαστρονομία εδώ είναι μια αέναη γιορτή της φύσης και τoυ ανθρώπου. Στα τραπέζια υπάρχουν άγρια μανιτάρια μαγειρεμένα με κάθε τρόπο: σούπες, πίτες, κοκκινιστά ή στιφάδο με ζυμαρικά. Η έντονη γεύση της τοπικής κουζίνας αναδεικνύεται στις πρασόπιτες και στα πρασοζούμια, στα θηράματα κυνηγιού, στην τηγανητή ούρδα, στους γλυκούς λαγγίτες και στη μουσταλευριά. Τα σπίτια έχουν πάντα ανεβατό, φέτα, κασέρι, μπάτζο, μανούρι, ούρδα και κεφαλογραβιέρα, αλλά και τοπικά κρασιά που γεμίζουν τα ποτήρια με ευχές, καλοσύνη και φιλοξενία. Για τον γυρισμό, μανιτάρια, βότανα, μέλι, χυλοπίτες, τραχανάδες, βρίσκονται στα ράφια των μπακάλικων της περιοχής, προτιμήστε τα είτε για να φιλέψετε, είτε για να ξαναδοκιμάσετε.

Σε αυτή την διαδρομή, κάθε χωριό, ανηφόρα, γεφύρι, βουνοπλαγιά και κάθε πιάτο, είναι μια εμπειρία που σας καλεί να τη ζήσετε και να την ξαναζήσετε, γιατί είναι σπάνια, μοναδική, τίμια και αληθινή.

Προϊόντα διαδρομών

Προϊόντα ΠΟΠ: τυρί Ανεβατό Γρεβενών, τυρί Μπάτζος, τυρί Φέτα, τυρί Κασέρι, τυρί Μανούρι, Κεφαλογραβιέρα Δυτικής Μακεδονίας

Προϊόντα ΠΓΕ: Οίνος Γρεβενών, Οίνος Μακεδονίας

Ιδιαίτερα προϊόντα: Τυρί ανεβατό και Ούρδα, Μανιτάρια Λάβδας, Άγρια αποξηραμένα και φρέσκα μανιτάρια, Βότανα, Μέλι, Χυλοπίτες, Τραχανάς γλυκός και ξινός, Πράσα, Κυνήγι.

Εδέσματα διαδρομών

Γρεβενιώτικη μανιταρόσουπα: Πιάτο που αναδεικνύει τον πλούτο της περιοχής, γνωστής ως «πρωτεύουσα των μανιταριών». Φτιάχνεται με άγρια μανιτάρια όπως μαύρη τρομπέτα, βωλίτης ή μορχέλα, που σοτάρονται με βούτυρο ή ελαιόλαδο, αρωματίζονται με πράσο, σκόρδο, πιπεριά Φλωρίνης και τσουκνίδα και σβήνονται με λευκό κρασί. Προς το τέλος προστίθεται λίγος τραχανάς για να δώσει σώμα και γεύση και γάλα για να αποκτήσει το πιάτο βελούδινη υφή.

Λαγός κουρκούτι: Ο λαγός με ξύδι και αλευρόκοφτη σάλτσα είναι μια τοπική παραδοσιακή συνταγή με έντονη γεύση. Το κυνήγι μαρινάρεται σε ξύδι, βράζεται σε δύο στάδια για να μαλακώσει και μαγειρεύεται σε πλούσια σάλτσα από αλεύρι, λάδι και κόκκινο πιπέρι. Επιπλέον λεμόνι και σκόρδο προσθέτουν άρωμα και γεύση, κάνοντας το πιάτο πικάντικο και ζουμερό. Σερβίρεται ζεστό, με ρύζι ή πατάτες.

Γρεβενιώτικη χορτόπιτα: Παραδοσιακή πίτα γεμάτη αρώματα από φρέσκα χόρτα και μυρωδικά μέσα σε σπιτικό φύλλο πολλών στρώσεων. Η γέμιση συνδυάζει σπανάκι, σέσκουλο, καυκαλήθρες, λάπαθα, πράσα και κρεμμυδάκια, μαζί με άνηθο, δυόσμο και φέτα, ενώ αυγά και τραχανάς δίνουν αφράτη υφή. Η ζύμη ανοίγεται σε λεπτά φύλλα με βούτυρο, που αγκαλιάζουν τη γέμιση και ψήνονται ώσπου να ροδίσουν.